توضیحات
گیاه بارهنگ نوعی گیاه پایا (گیاهانی که بیش از دو سال عمر میکنند) است که تقریبا در تمام نقاط جهان گسترش یافته است. دهههاست که متخصصین گیاهان دارویی، بارهنگ را برای مواردی مثل درمان سرفه، درمان زخم، درمان التهاب پوست تجویز میکنند. برگ لهشدهٔ بارهنگ را بهطور موضعی برای درمان جای نیش حشرات، اگزما، زخمها و بریدگیهای کوچک استفاده میکنند. از برگها و دانهٔ بارهنگ عصارهای استخراج میشود که حاوی ترکیبات مفیدی است.
نزدیک به ۲۵۰ گونهٔ مختلف بارهنگ وجود دارد. علاوهبر بارهنگ (Plantago major) و بارهنگ نیزهای (Plantago lanceolata) که فراوانترین گونههای این گیاه در جهان هستند، نوعی بارهنگ به نام بارهنگ تخممرغی وجود دارد که بهطور عمده در هندوستان میروید. از دانههای بارهنگ تخممرغی (Plantago ovata) مادهای به نام پسیلیوم مشتق میشود که نوعی فیبر محلول است. پسیلیوم ترکیب عمدهٔ متاموسیل است. از متاموسیل برای درمان یبوست استفاده میشود.
عصارهٔ بارهنگ نیزهای میتواند بهخاطر داشتن خاصیت ضدالتهابی، ضدباکتریایی، ضدقارچی، آنتیاکسیدانی و ضدزخم در بهبود زخم مؤثر باشد. بارهنگ خاصیت تسکیندهندگی دارد و به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند.
درمان آفتاب سوختگی :
عصاره برگ های تازه بارهنگ را خارج کرده و آن را روی موضع آسیب دیده بمالید. هم چنین می توانید با خرد کردن این برگ ها با آب سرد برای منافع مشابه ضماد بسازید در حالی که طبیعت ضد التهاب آن سوزش و جوش ، خارش را تسکین می دهد.
بارهنگ برای از بین بردن لک :
همانطور که در بالا ذکر شد این گیاه خواص ضد التهابی دارد. مطالعات نشان می دهد که می توان از این روش به عنوان مکمل استفاده کرد، به خصوص اگر یکی از آن ها جوش یا آکنه داشته باشد تا لکه ها را پاک کند و پوست را درخشان نگه دارد.
بارهنگ برای کمک به از بین بردن شوره سر:
این گیاه درمانی موثر برای شوره و پوسته پوسته شدن از زمان های بسیار دور بود خاصیت ضدعفونی کنندگی و ضد میکروبی این گیاه پوست سر را از عفونت و شوره سر محافظت می کند.
بارهنگ مناسب برای کودکان :
عصاره برگ های بارهنگ را با روغن بادام شیرین و موم مخلوط کنید این ترکیب می تواند به عنوان پادزهر موثر برای پوشک و نیزپشه گزیدگی برای کودکان مورد استفاده قرار گیرد تکه ای یخ را در برگ قرار دهید و از آن برای ماساژ دادن پوست کودک استفاده کنید این کار تضمین می کند که پوست عاری از قرمزی و التهاب است همچنین انعطاف پذیری و نرمی پوست را افزایش می دهد.
بارهنگ برای درمان اختلالات تنفسی:
مطالعات نشان می دهد خاصیت ضد التهابی این گیاه باعث تسکین التهاب مجاری تنفسی و مجاری برونشیتی در سرماخوردگی، برونشیت و انفلانزا می شود دوز ایده آل آن یک قاشق چایخوری این عصاره دو بار در روز است یک فنجان چای بارهنگ برای تسکین غشا مخاطی مناسب است.
بارهنگ برای درمان مسمومیت خونی:
درمانی موثر برای مسمومیت خونی ارائه می کند می توانید از آن به طور روزانه به عنوان ضماد یا چای استفاده کنید تا از مزایای آن بهره ببرید.
بارهنگ یک ادرار آور طبیعی:
بارهنگ درمانی طبیعی برای بیماری های التهابی مثانه و کلیه ها می باشد. ادرار اور طبیعی و مسکن است و ادرار کردن مکرر را ممکن می سازد در نتیجه سموم را از کلیه ها و مثانه پاکسازی می کند همچنین در تسکین آماس در مسائل مختلف سلامتی نیز موثر است هم چنین می تواند به عنوان درمانی موثر برای خیس کردن بس تر کودکان به کار رود.
کم شدن خون ریزی قاعدگی با بارهنگ:
بارهنگ ضد اسپاسمی موثر است که این امکان را می دهد که در طول پریود های دردناک برای تسکین دردهای قاعدگی بکار رود. هم چنین فرد می تواند ازبارهنگ برای جلوگیری از خونریزی شدید در طول دوره ها استفاده کند.
بارهنگ مناسب برای دستگاه گوارش:
یک فنجان چای بنوشید و یا از برگ های آن در سالاد استفاده کنید تا التهاب معده را تسکین دهید هم چنین به بهبود دستگاه گوارشی و حتی مبارزه با یبوست در یک روش سالم کمک می کند. درمان موثر برای اسهال، برگ بارهنگ درمانی موثر برای زخم معده، سوهاضمه، و اسهال خونی است.
چگونه مصرف کنیم :
تخم بارهنگ، قابض، محرک، تببر، معرق، مدر و معالج اسهال خونی است، همچنین آن را برای رفع اختلالات کلیوی و معالجهی کولیک، مالاریا، سرفه، آسم برونشیتی و قطع خونریزی و معالجهی امراض مثانه و سوزاک، توصیه کردهاند.
خوردن یا تنقیهی عصاره تخم یا لعاب بارهنگ برای التیام زخمهای رودهای و قطع خونریزی بواسیر، سودمند است همچنین تخم بارهنگ برای رفع خونرویها و زخمهای ریوی و وجود خون در اخلاط بدن، سل، تنگی نفس، بیماریهای کبدی، زردی و برگشت غذا از معده به مری (ریفلکس)، مفید است.
جوشانده تخم بارهنگ در رفع التهابات دستگاه ادراری به ویژه در صورت وجود خون در ادرار، مۆثر است و نیز غرغره عصاره بارهنگ در بهبود ورم لوزهها و خونریزی لثه، موثر است، مضمضه کردن دم کرده ریشه یا آب برگ بارهنگ برای کاهش ورم مخاط دهان و تسکین درد دندان، توصیه میشود. برای تهیه جوشانده ریشه یا برگ بارهنگ، ۸۰ تا ۱۰۰ گرم تمیز شده آن را در یک لیتر آب میجوشانند و پس از صاف کردن، روزی ۳ تا ۴ فنجان میل میکنند.
یکی از کاربردهای مهم تخم بارهنگ، استفاده آن در داروی ترکیبی چهار تخم لعابی است، چهار تخم لعابی یکی از داروهای ترکیبی متداول در طب سنتی بوده که در اکثر خانهها وجود دارد. این دارو به عنوان برطرفکننده سرفههای خشک سردردآور و خشکی و خارش گلو، نرمکننده سینه و رفع کننده گرفتگی صدا و به طور کلی برای بهبود انواع سرفهها و به خصوص سیاهسرفه مورد استفاده قرار میگیرد.
در تهیه این دارو، از تخم بارهنگ، قدومه، بهدانه و تخم مرو (مروره یا کنو) یا به جای آن، تخم شربتی یا بالنگ و همراه با اندکی انزروت و صمغ عربی بهره میبردند. معمولاً این مخلوط را در آب جوشیده ولرم، خیس میکنند که این امر باعث ایجاد ماده ژله مانندی میشود که خوردن آن در وعدههای منظم موجب از بین رفتن التهابات گلو و سرفههای شدید میشود. این دارو، اثراتی مفیدتر از شربتهای اکسپکتورانت و دیفن هیدرامین و مانند آنها دارد.
اگرچه بارهنگ در دسته گیاهان دارویی بیضرر قرار گرفته است، اما بنا بر احتیاط عصاره آن برای طحال، مضر است که مصلح آن، مصطکی (شیره گیاهی رزینی زردرنگی است که به شکل قطعات اشکی بیضی، سخت، کوچک در ابعاد یک نخود، زردرنگ، نیم شفاف و معطر است وقتی آن را بجوید زیر دندان نرم شده و طعم معطری دارد) است و پخته شده ریشه و برگ آن نیز برای ریه، مضر است که مصلح آن نیز عسل است. در جریان درمان این بیماریها حتماً باید از مصلح مربوطه نیز استفاده شود؛ در غیر این صورت، ممکن است عوارض جانبی بروز کند. مقدار خوراک تخم بارهنگ در هر وعده، حداکثر تا ۱۲ گرم است.